Burun kırığı, burun kemiklerinde veya kıkırdakta meydana gelen bir kırıktır. Genellikle burun travması sonucunda oluşur ve birçok farklı şekilde meydana gelebilir. Örneğin düşme, spor kazaları, araba kazaları veya kavgalar gibi etkenler sonucunda ortaya çıkabilir. Burun, yüzün en çıkıntılı noktası olduğu için ve yapısı nedeniyle yüz kemikleri arasında travmayla en sık kırılan kemiktir. Çocukluk çağında ve erişkinlerde erkeklerde kadınlardan daha fazla görülür. Şekil bozukluğu, şişlik, burun kanması ve göz etrafında morluk olası burun kırığının belirtileridir.
Burun Kırığı
Burun Kırığı Belirtileri
- Burun üzerinde ağrı ve hassasiyet.
- Burun şişmesi ve morarma.
- Burun kanaması.
- Burun tıkanıklığı veya nefes alma güçlüğü.
- Burun şeklinde belirgin bir değişiklik.
Yetersiz tedavi önemli uzun dönem problemlere neden olabilir. Çocuklarda burun travması orta yüz bölgesinin ve burnun gelişmesinde büyüme gecikmelerine neden olabilir. Burun kırığı olan kişilerin çoğu, uygun tedaviyle tamamen iyileşirler. Küçük kırıklar genellikle kendiliğinden iyileşir, ancak bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi müdahale genellikle burun kemiğinin yeniden hizalanması veya burun kıkırdağının düzeltilmesi için yapılır. Erken dönemde müdahaleler ileride gerekebilecek septorinoplasti ameliyatı olasılığını azaltacaktır. Travmanın yönü , şiddeti, şekli ve hastanın yaşı kırıkların çeşidini belirleyen ana unsurlardır.
Burun Kırığı Nasıl Tedavi Edilir?
Burun kırığı tedavisi, kırığın şiddetine, tipine ve diğer faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Küçük veya hafif burun kırıklarında, genellikle konservatif tedavi yeterli olabilir. Bu tedavi genellikle burun kemiklerinin doğal olarak iyileşmesini destekler ve cerrahi müdahale gerektirmez. Genellikle burun tıkaçları, burun splintleri veya dışarıdan takılan nazal atellerin kullanımını içerebilir. Bu cihazlar, burunun doğru pozisyonda iyileşmesini sağlamak için kullanılır.
Burun kırıklarının şiddetli olduğu veya kemiklerin yerinden kaydığı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi müdahale, kırık kemikleri yeniden hizalamak ve doğru pozisyona getirmek için yapılır. Kırığının düzeltilmesi için kullanılan cerrahi yöntemler arasında cerrahi kırık düzeltme (reduksiyon), septorinoplasti (burun septumu düzeltme) ve rinoplasti (estetik burun ameliyatı) bulunabilir.
Burun Kırığı Sonrası Ağrı
Burun kırığı sonrası ağrı ve şişlik genellikle yönetilmesi gereken önemli belirtilerdir. Doktorunuz, ağrıyı hafifletmek ve şişliği azaltmak için ağrı kesiciler ve antiinflamatuar ilaçlar önerebilir. Ayrıca, burun kırığı olan kişilere soğuk kompres uygulaması da önerilebilir.
Tedavisinden sonra, doktorunuz genellikle iyileşme sürecinizi gözlemleyecektir. Kırığın iyileşmesini izlemek için düzenli kontroller yapılabilir. İyileşme sürecinde, burun hareketlerinden kaçınmak ve doktorunuzun önerilerine uymak önemlidir.
Burun kırıkları ne zaman tedavi edilmelidir?
Burun kırıklarında tedavi mümkünse ilk 3 saat içinde yapılmalıdır. Üç saatten sonra ödem hızla artacağı için düzeltme zorlaşır. Eğer hastada ilk saatlerde ödem meydana geldiyse, üç saatten sonra başvuru olduysa ve hasta ödemliyse mutlaka ödemin azalması beklenmelidir. Bunun için ilk saatlerde buz uygulamaları yapılması çok önemlidir. Baş pozisyonunun vücudun yukarısında olması, şişlik indirici ağrı kesiciler yararlı olabilir. Ödem azaldıktan sonra yetişkinlerde 7-10 gün içinde, çocuklarda 3-7 gün içinde kırık redüksiyonu yapılmalıdır. Aksi takdirde oluşan kemikleşme kırık hattının yerine gelmesini zorlaştırır.
Tedavi seçenekleri kişinin durumuna ve kırığın ciddiyetine göre değişebilir. Bu nedenle, burun kırığı şüphesi durumunda KBB uzmanına başvurmak önemlidir. Uzman, en uygun tedavi planını belirleyerek kişinin hızlı ve sağlıklı bir şekilde iyileşmesine yardımcı olacaktır.